Electrocompaniet AW 800 Μ - Power Amplifiers [ Δοκιμή ].

Μαρ 25, 2025

Electrocompaniet AW 800 Mononblock/Stereo Τελικοί Ενισχυτές

[ απόδοση δοκιμής από το e-περιοδικό Fidelity Magazine ]

Η Επανάσταση, σε Εξέλιξη !

"Πριν από μισό αιώνα, δημιούργησαν τη μητέρα όλων των σύγχρονων ενισχυτών solid-state, βασισμένων σε transistors. Σήμερα, αποδεικνύουν ότι οι ίδιες προσεγγίσεις παραμένουν πιο διαχρονικές από ποτέ!"

Ο James Watt δεν κατασκεύασε την πρώτη ατμομηχανή στον κόσμο. Όμως, ήταν εκείνος που αναβάθμισε δραματικά την απόδοσή της, κάνοντας κάποιες κρίσιμες βελτιώσεις πάνω στην κεντρική ιδέα. Διασφαλίζοντας έτσι ότι θα μπορούσε κυριολεκτικά να γίνει η κινητήρια δύναμη της βιομηχανικής επανάστασης. Ούτε η Electrocompaniet κατασκεύασε τον πρώτο ενισχυτή στερεάς κατάστασης (solid-state) στον κόσμο. Ωστόσο, οι Νορβηγοί ανέβασαν δραματικά την ηχητική ποιότητα αυτής της ιδέας, πραγματοποιώντας μια σειρά από καθοριστικές βελτιώσεις, συμβάλλοντας έτσι σημαντικά στην ευρεία αποδοχή της.

Φυσικά, η επίδραση της Electrocompaniet στην παγκόσμια ιστορία της μηχανικής δεν μπορεί να συγκριθεί με εκείνη της ατμομηχανής. Παρ’ όλα αυτά, είναι εντυπωσιακό το πώς οι Νορβηγοί κατάφεραν να πρωτοπορήσουν στον σχεδιασμό ενισχυτών, παραμένοντας σε μεγάλο βαθμό αφανείς. Ας αφιερώσουμε λίγες γραμμές για να εκτιμήσουμε το μέγεθος αυτού του επιτεύγματος: Πιθανώς έχετε ακούσει το παλιό ρητό κάποιων audiophiles, ότι οι ενισχυτές με τρανζίστορ προσφέρουν περισσότερη ισχύ από τους λυχνιακούς, αλλά δεν είναι μουσικοί λόγω του «σκληρού» και «μηχανικού» ηχητικού χαρακτήρα τους. Αυτή η αντίληψη βασίζεται -σε μεγάλο βαθμό- σε ένα φαινόμενο που ο Dr. Matti Otala, ο Svein Erik Børja και ο Per Abrahamsen ανέτρεψαν πριν από περίπου 50 χρόνια.

Ντετεκτιβική έρευνα για τους Audiophiles!

Αν και το πρόβλημα που ταλαιπωρούσε όλους τους ενισχυτές τρανζίστορ μέχρι τότε, έφερε το μάλλον αθώο όνομα "TIM" (Transient Intermodulation – Μεταβατική Διαμόρφωση), κατάφερε παρ’ όλα αυτά να βλάψει μόνιμα τη φήμη των ημιαγωγών στον χώρο του ήχου. Το φαινόμενο αυτό παρέμεινε αδιάγνωστο για πολύ καιρό, με αποτέλεσμα να γίνει απλώς αποδεκτό ως «ο ήχος των τρανζίστορ». Ο Φινλανδός επιστήμονας Dr. Matti Otala δεν ικανοποιήθηκε με αυτήν την απλοϊκή εξήγηση και αποφάσισε να φτάσει στην καρδιά του προβλήματος. Πρώτος κατάφερε να εντοπίσει αυτές τις παραμορφώσεις διαμόρφωσης ως τη βασική αιτία του προβλήματος ήχου. Εισήγαγε τον πλέον αποδεκτό όρο για αυτό το φαινόμενο σε μια δημοσίευση το 1970, όπου το περιέγραψε για πρώτη φορά. Σε ένα συνέδριο της AES το 1973, παρουσίασε ένα κύκλωμα ενισχυτή που παρέκαμπτε το συγκεκριμένο πρόβλημα.

Ο Svein Erik Børja, ένας ενθουσιώδης audiophile που ενοχλούνταν για καιρό από τον τυπικό «τρανζιστορικό» (solid-state) ήχο της εποχής, παρακολούθησε το συνέδριο και αναγνώρισε αμέσως τη λύση στο πρόβλημα, μέσα από την παρουσίαση του Otala. Φυσικά, δεν αρκέστηκε σε μια θεωρητική τοπολογία που υπήρχε μόνο στα χαρτιά. Πήρε τα διαθέσιμα έγγραφα και τα παρέδωσε στον φίλο του, Per Abrahamsen, ζητώντας του να κατασκευάσει έναν ενισχυτή βασισμένο στα ευρήματα του Otala. Ήθελαν να διαπιστώσουν μέσα από ακροάσεις αν αυτή ήταν πραγματικά η απάντηση στο πρόβλημα. Το αποτέλεσμα δεν εντυπωσίασε μόνο τους δύο τους: Ο ενισχυτής, ο οποίος στη συνέχεια κυκλοφόρησε σε μια περιορισμένη παραγωγή και ονομάστηκε απλά «The 2 Channel Audio Power Amplifier», υμνήθηκε από τον ειδικό τύπο μερικά χρόνια αργότερα, ως τίποτα λιγότερο από τον καλύτερο ηχητικά ενισχυτή στον κόσμο. Έτσι, γεννήθηκε ο πυρήνας της Electrocompaniet, όπως την ξέρουμε μέχρι σήμερα.

Η Electrocompaniet εξελίχθηκε γρήγορα από έναν μικρό κατασκευαστή με έδρα ένα γκαράζ, σε σεβαστό όνομα στη βιομηχανία. Παρόλο που η βασική τεχνική προσέγγισή της αναπτύχθηκε σταδιακά μέσα στις δεκαετίες, η φιλοσοφία σχεδίασης της εταιρείας δεν έδειξε ποτέ σημάδια γήρανσης – το αντίθετο μάλιστα. Μέχρι το 1999, οι Νορβηγοί είχαν πλέον εξασφαλίσει τη θέση τους στη διαχρονική λίστα των κορυφαίων κατασκευαστών high fidelity, με τον μονοφωνικό (monoblock) τελικό ενισχυτή AW 600. Ο σχεδιασμός του μοντέλου “Nemo” (ο ενισχυτής δημιουργήθηκε ως η ιδανική πηγή ισχύος για τα ηχεία της Bowers & Wilkins Nautilus) ήταν τόσο επιτυχημένος, που χρησιμοποιήθηκε όχι μόνο στα Abbey Road Studios, αλλά και έγραψε ιστορία καθώς το όνομα της Electrocompaniet εμφανίστηκε ως αναγνώριση, στο εξώφυλλο του άλμπουμ HIStory του Michael Jackson.

Επαναπροσδιορίζοντας τον θρύλο.

Ωστόσο, η τεχνολογία δεν μένει ποτέ στάσιμη και ύστερα από περίπου 20 χρόνια αναβαθμίσεων του μοντέλου, ήρθε η στιγμή για ένα νέο κεφάλαιο. Αρχικά, ο προγραμματισμένος διάδοχος, τελικός ενισχυτής AW 800 M, προοριζόταν απλώς ως μια περαιτέρω εξέλιξη. Τελικά όμως, οι δύο μηχανικοί Geir Svihus και Volker Hunger, αφιέρωσαν περίπου δύο χρόνια στην ανάπτυξη του νέου μοντέλου, καταλήγοντας μετά από αμέτρητες ακροάσεις σε έναν ολοκαίνουργιο σε σχεδιασμό τελικό. Από το τροφοδοτικό μέχρι τις εξόδους των ηχείων, κάθε στοιχείο επανασχεδιάστηκε από την αρχή. Το μόνο που παρέμεινε αναλλοίωτο ήταν η χαρακτηριστική τοπολογία της Electrocompaniet, “Direct coupled high open-loop bandwidth”, η οποία επιτρέπει τη χρήση εξαιρετικά χαμηλής αρνητικής ανάδρασης, διατηρώντας παράλληλα και εξαιρετικά χαμηλά επίπεδα παραμόρφωσης. Παρόλα αυτά, οι Svihus και Hunger έδωσαν ιδιαίτερη προσοχή ώστε ο νέος κορυφαίος τελικός ενισχυτής ισχύος να είναι αναγνωρίσιμος όχι μόνο οπτικά, αλλά και ηχητικά ως Electrocompaniet – ένας πραγματικός διάδοχος του μοντέλου "2 Channel Audio Power Amplifier", υλοποιημένος όμως με ποιότητα εξαρτημάτων και κατασκευής που ούτε ο Otala, ούτε ο Børja, ούτε ο Abrahamsen θα μπορούσαν να είχαν φανταστεί στα πιο τολμηρά τους όνειρα!

Το γεγονός ότι με την πρώτη ματιά ο Electrocompaniet AW 800 M θα μπορούσε να εκληφθεί ως μια ακόμα μεγαλύτερη και πιο ισχυρή έκδοση του μοντέλου Nemo δεν είναι τυχαίο – είναι ακριβώς η πρόθεση πίσω από τον σχεδιασμό του. Στο πνεύμα του απόλυτου high-end, οι Νορβηγοί δεν έθεσαν κανένα όριο στο "hardware". Καθώς η εταιρεία βρίσκεται πλέον υπό την αιγίδα του κατασκευαστή ηλεκτρονικών Westcontrol, έχει άμεση πρόσβαση σε υπερσύγχρονες μεθόδους παραγωγής, όπως SMD εξαρτήματα και wave soldering, επιτρέποντας την κατασκευή πολύ πιο ποιοτικών κυκλωμάτων σε σύγκριση με πριν από δύο δεκαετίες. Παρ’ όλα αυτά, ο AW 800 M έχει προσθέσει 14 επιπλέον κιλά σε σχέση με τον Nemo, υποδηλώνοντας τη βελτιωμένη κατασκευή του. Οι τεχνικές προδιαγραφές είναι εξίσου εντυπωσιακές: Με 210.000 μικροφαράντ χωρητικότητας πυκνωτών, ο κάθε ενισχυτής monoblock αποδίδει 800 watt στα 8 ohm φορτίο ηχείου, σχεδόν διπλασιάζεται στα 1500 watt στα 4 ohm και φτάνει τα 2200 watt στα 2 ohm! Ο Hunger τονίζει ότι η σχεδίαση του κυκλώματος έγινε με γνώμονα την απόλυτη σταθερότητα απέναντι σε κάθε απαίτηση ηχείων, παραμένοντας ανεπηρέαστη ακόμα και από τις πιο δύσκολες διακυμάνσεις εμπέδησης και φάσης.

Ωστόσο, ο κύριος στόχος δεν ήταν τόσο η αύξηση της ισχύος, όσο η επίτευξη εξαιρετικά χαμηλών επιπέδων θορύβου, ώστε η μουσική να προβάλλεται πάνω σε ένα απόλυτα «μαύρο» φόντο. Η αύξηση του βάρους οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στη βελτιωμένη μηχανική κατασκευή, με ένα σκελετό & σασί στιβαρό όπως και απόλυτα ανθεκτικό στους κραδασμούς. Οι τοροειδείς μετασχηματιστές, με ισχύ 800 VA ο καθένας, είναι πλέον όχι μόνο μαγνητικά, αλλά και ηλεκτροστατικά θωρακισμένοι, ελαχιστοποιώντας την πιθανότητα ανεπιθύμητων παρεμβολών. Ιδιαίτερη προσοχή δόθηκε επίσης σε κάθε σημείο της τροφοδοσίας, όπου αν δεν επιμεληθεί δεόντως αποτελεί κλασική πηγή θορύβου. Εκτός από υψηλής συχνότητας φίλτρα, ενσωματώνει και DC blocker, που εμποδίζει την είσοδο συνεχούς ρεύματος στο κύκλωμα. Στην πραγματικότητα, ο Hunger συνιστά τη λειτουργία του AW 800 M χωρίς τη χρήση power conditioner (audiophile φίλτρων ρεύματος AC). Βελτιώσεις στον ήχο δεν αναμένονται από τέτοιες συσκευές, ενώ αντιθέτως μπορεί να περιορίσουν τα δυναμικά αποθέματα του συγκεκριμένου ενισχυτή.

Συγχαρητήρια – είναι Electrocompaniet !

Και ποιο είναι το αποτέλεσμα όλων αυτών των προσπαθειών; Στην πορεία μου στον χώρο του high fidelity, έχω έρθει αρκετές φορές σε επαφή με την Electrocompaniet και γνωρίζω πολύ καλά τον ηχητικό χαρακτήρα της εταιρείας. Οπότε, για να το αποκαλύψω εξαρχής: μέσα σε μόλις τρία μουσικά μέτρα, η απάντηση στο ερώτημα αν η νέα ναυαρχίδα ενισχυτών ακολουθεί τα χνάρια των προκατόχων της ήταν ένα εμφατικό “ναι”. Ωστόσο, αυτή η διαπίστωση ήρθε σχεδόν δευτερευόντως – καθώς το πρώτο πράγμα που με έκανε σχεδόν να γλιστρήσω από τον καναπέ ήταν οι τεράστιες σκηνικές διαστάσεις που ο γίγαντας αυτός προβάλλει στον χώρο. Είμαι ήδη εξοικειωμένος με την πλούσια ηχητική σκηνή της Electrocompaniet, ειδικά ως προς το βάθος, αλλά δεν ήμουν προετοιμασμένος για τέτοια κλίμακα και αίσθηση ελευθερίας. Με το κομμάτι “Mr. Kicks” του Oscar Brown Jr. (Between Heaven And Hell), η συνοδευτική μπάντα των πνευστών παρουσιάζεται ευρύτατη και πολύ πίσω από τα ηχεία. Σε αντίθεση με ό,τι έχω ακούσει από άλλους ενισχυτές της εταιρείας, η σκηνή δεν μετατοπίζεται συνολικά προς τα πίσω. Αντίθετα, η φωνή του Brown στέκεται με πλήρη παρουσία ακριβώς στο κέντρο, ανάμεσα στα ηχεία. Η ακρίβεια με την οποία ο AW 800 M γεμίζει τον χώρο είναι απλά συναρπαστική. Στις πρώτες νότες του κομματιού, η ηχογράφηση έχει την ιδιαιτερότητα ότι η φωνή του Brown αρχικά μετατοπίζεται ελάχιστα από πλευρά σε πλευρά, πριν σταθεροποιηθεί στη θέση της. Αν και γνωρίζω πολύ καλά το κομμάτι, συνήθως χρειάζεται να συγκεντρωθώ για να παρατηρήσω αυτή τη μικρή λεπτομέρεια – ο AW 800 M, όμως, την αποκαλύπτει με εντυπωσιακή ακρίβεια, χωρίς να αφήνει κανένα περιθώριο αμφιβολίας.

Όπως και η αναφορά στην τεράστια ηχητική σκηνή, έτσι και ο ελαφρώς σκοτεινός αλλά πυγμαίος ηχητικός χαρακτήρας του ενισχυτή μπορεί να αποδειχθεί παραπλανητικός: Παρά την πληθωρικότητα του ήχου, δεν λείπει ούτε ίχνος ευελιξίας και φινέτσας.Ένα πιάνο σίγουρα δεν είναι ...γραφομηχανή, αλλά όταν η Hiromi Uehara κάθεται στη θέση της, η ταχύτητα των δακτύλων της σε κάνει να θέλεις να μετρήσεις τις «κρούσεις πλήκτρων ανά λεπτό». Στο κομμάτι “Dancando no Paradiso” (Another Mind), ο εγκέφαλός μου αγωνίζεται να ακολουθήσει την καταιγιστική ροή της Ιαπωνικής καταγωγής «πυραυλοκίνητης» αυτής πιανίστριας. Ο Electrocompaniet αποδίδει τα πάντα με απρόσκοπτη ευκολία, φωτίζοντας τις δυναμικές διακυμάνσεις του παιξίματός της με απόλυτα φυσικό τρόπο. Όπως και με τη φωνή του Oscar Brown Jr., έτσι και εδώ, με εντυπωσίασε η απίστευτα οργανική και ομαλή αναπαραγωγή των μεσαίων συχνοτήτων του πιάνου της Hiromi. Αυτή η φυσικότητα του ηχοχρώματος δεν οφείλεται μόνο στην τονικότητα, αλλά και στην υψηλή ανάλυση των μικρολεπτομερειών: Ο AW 800 M δεν είναι από εκείνους τους ενισχυτές που «εκτοξεύουν» τις μικρές λεπτομέρειες στο δωμάτιο ακρόασης. Όταν θέλω να ανακαλύψω τις πιο εκλεπτυσμένες ηχητικές αποχρώσεις και υφές των οργάνων, ο AW 800 M είναι πάντα κοντά μου για να τις προσφέρει. Ωστόσο, ποτέ δεν τις επιβάλλει – απλά υπάρχουν εκεί, συμβάλλοντας διακριτικά και αβίαστα στη συνολική μουσική εμπειρία. Είναι σαφές πως οι σχεδιαστές πέτυχαν απόλυτα τον στόχο τους όσον αφορά τον «οικογενειακό ήχο» της EC. Ο AW 800 M προσφέρει ακριβώς ό,τι περιμένουμε από την Electrocompaniet, αλλά με μια ένταση και συγκέντρωση δυνάμεων που δεν έχουμε ξαναζήσει ποτέ.

Συνοδευτικός Εξοπλισμός Δοκιμής

CD Player: Audio Note CD 3.1x/II, Ayon CD-3sx
Network Player/DAC: Lumin P1, Aavik S-580
Ενισχυτής ολοκληρωμένος: Aavik I-580
Προενισχυτής: Electrocompaniet EC 4.8 MkII
Τελικός ενισχυτής: Burmester 216, Luxman M-10x
Ηχεία: Wilson Audio Sasha DAW, Monitor Audio Hyphn
Έπιπλο (Rack): Creaktiv, Finite Elemente
Καλωδιώσεις: In-akustik, AudioQuest, WestminsterLab

Stereo Power Amplifier Electrocompaniet AW 800 M

Σχεδίαση: bridged-δυνατότητας & λειτουργίας ως monoblock, στερεοφωνικός τελικός ενισχυτής solid-state.
Ισχύς εξόδου (Stereo, 8/4/2 Ω): 300/600/1000 W
Ισχύς εξόδου (Mono, 8/4/2 Ω): 800/1500/2200 W
Damping Factor (8 Ω): > 1000
Εύρος συχνοτήτων: 0.5 Hz – 220 kHz
Είσοδοι – Αντίσταση εισόδου: 330 kΩ
Ειδικά χαρακτηριστικά: Τροφοδοτικό με DC φίλτρο, μαγνητικά & ηλεκτροστατικά θωρακισμένοι μετασχηματιστές
Φινίρισμα: Μαύρο
Διαστάσεις (Π/Υ/Β): 41 x 30 x 49 εκ.
Βάρος: 55 κιλά
Εγγύηση: 3 έτη